Biografija

Seki Radoncic

ŠEMSUDIN ŠEKI RADONČIĆ je novinar, pisac, scenarista, režiser, producent, antiratni aktivista, borac za ljudska prava.


Šeki Radončić je osnivač i direktor „NVO Dokument“ iz Podgorice. Član je Crnogorskog P.E.N. centra. Suosnivač je Crnogorskog helsinškog komiteta i Nezavisnog dnevnika Vijesti. Dugo godina je obavljao dužnost potpredsjednika Nezavisnog udruže­nja profesionalnih novinara Crne Gore.

Šemsudin Šeki Radončić dobitnik je prestižne Nagrade za ljudska prava, Me­dijske organizacije jugoistočne Evrope (SEEMO), sa sjedištem u Beču, kao i brojnih priznanja za dokumentarne filmove.
Autor je više od hiljadu istraživačkih tekstova, kolumni, komentara i političkih analiza. Bio je dugogodišnji novinar antiratnog Monitora, Vijesti, Avaza i dopisnik TVBiH iz Crne Gore. Obavljao je i uredničke poslove.
Radončićeve tekstove su citirali i prenosili najveće svjetske agencije i mediji: REUTERS, Herald Tribune, The New York Times, Al Jazeera Balkans, VOA, AIM… kao i regionalni mediji: NIN, Naša borba, sarajevsko Oslobođenje, Naši Dani, prištinska Koha, hrvatski Novi List, makedonski Fokus…
Prvi je novinar u istoriji Crne Gore osuđen za klevetu, na dva mjeseca za­tvora uslovno na godinu, zbog tekstova u kojima je pisao kako su komandanti JNA generali Radomir Damjanović i Pavle Strugar, kasnije osuđen u Hagu na 7,5 godina zatvora, rušili i pljačkali Dubrovnik sa okolinom.
Zbog serije tekstova o političkim suđenjima u Crnoj Gori, liderima SDA CG i grupi mladića sa Cetinja, nepoznati počinioci su mu, 27. januara, 1994. pucali na majku i suprugu.
Nakon izlaska iz štampe njegove knjige Crna Kutija, osuđivan je na smrt od nepoznatih crnogorskih policijaca o čijim torturama je pisao. No, nakon što je snimak sa najbrutalnijim telefonskim prijetnjama, 14. novembra 1996. dostavio medijima i ministru policije, odustali su od te nakane.
Nakon serijala tekstova o deportaciji bosanskih izbjeglica iz Crne Gore, kojim je rasvijetlio i razobličio taj zločin i otkrio da je u njemu ubijeno 86. Bosanaca, te organizovao porodice deportovanih ljudi da tuže MUP CG, inicirao uvođenja Dana sjećanja na žrtve i podizanje spomenika žrtvama, na Radončićevu kuću, 4. jula 2004., bačena je bomba. Potom mu je, 25. januara 2005., demoliran i automobil.
Radončića su zbog njegovih tekstova tužili ratni huškači i četničke vojvode. Među njima je najpoznatiji predsjednik Narodne stranke CG, Novak Kilibarda, bliski ratni saborac Radovana Karadžića.
Haško Tužilaštvo je kao dokaz u procesu protiv komandanta VRS generala Ratka Mladića, osuđenog u Hagu na doživotni zatvor, koristilo Radončićev istraživački tekst o etničkom čišćenju Trebinja, („Egzodus muslimana iz Trebinja“, Monitor 5. februar 1993.), baš kao i na suđenju Miloradu Krnojelcu upravniku konc-logora u Foči, osuđenom na 15. godina zatvora. Tekst iz Radončićeve knjige Crne kutije, str. 154-156.

Objavljene knjige:

Radončićeve knjige i dokumentarni romani su prevodjeni na engleski. Zastupljene su u najvećim svjetskim bibliotekama, a koriste se i na najprestižnijim svjetskim univerzitetima Harvardu, Stanfordu, Chicago, MLA…, kao i za doktorske disertacije i razna istraživanja.

  • Crna kutija / policijska tortura u Crnoj Gori od 1992–1996. (Monitor, Podgorica, 1996.),
  • U četiri oka (Antena M, Podgorica, 1999.)
  • Crna kutija 2 / policijska tortura u Crnoj Gori od 1992–1999. (Vijesti, Podgorica, 2003)
  • Iza maske /tajni ratovi u tajnoj policiji (Vijesti, Podgorica, 2003.)
  • Kobna sloboda / Deportacija bosanskih izbjeglica iz Crne Gore (Fond za humanitarno pravo Beograd, 2005.)
  • Miško Kesedžija i njegove bize /esej o montenegrinskom zlu /koautor sa Markom Vešovićem/ (Pobjeda, Podgorica, 2012.)
  • Anatomija jedne hajke (Otvoreni kulturni forum, Cetinje, 2013.)

Serijali:

  • Obruč se steže/ lov na Radovana Karadžića i Ratka Mladića (Vijesti, Podgorica, 2003.)
  • Sto godina robije – politički procesi u Crnoj Gori (Vijesti, Podgorica, 2004.)
  • Voajer i Balerina (Dnevne novine, Podgorica 2019.)

FILMOGRAFIJA:

Dokumentarni filmovi u kojima je Šeki Radončić scenarista ili autor, režiser i producent selektovani su i prikazani na najvećim evropskim i svjetskim festivalima i osvajali nagrade publike i žirija: IDFA-Amsterdam, INPUT, „21.dokument ART, Filmski festival Jugoistočne Evrope, SFF-u, te na festivalima u Pragu, Trstu, Geteborgu, Varšavi, Los Anđelesu, Njujorku, Čikagu…

  • 2020 – Zavjera (scenarist, režiser, producent) – film o pokušaju državnog udara u CG 2016.
  • 2011 – Heroj našeg doba (scenarist, režiser, producent)
  • 2007 – Esma (autor i scenarista)
  • 2006 – Karneval (scenario, film je rađen po Radončićevoj knjizi Kobna sloboda)
  • 2005 – Život o priključeniju Radovana Karadžića (novinar-istraživač i sa­radnik na scenariju)
  • 2004- Bjegunci (novinar-istraživač i saradnik na scenariju)

Američki profesor, istoričar i borac za ljudska prava Robert Leonard Rope uvrstio je Šekija Radončića u svojoj knjizi „Galerija heroja 20 vijeka“, u tekstu „Crnogorski Simon Vizental“, među stotinu najznačajniji boraca za ljudska prava u svijetu.